۴۳ سال بعد از ربودن امام صدر راه همچنان ادامه دارد
به گزارش بهمن امام صدر در مصاحبه با مجله الیقظة کویت در آوریل ۱۹۷۵ میلادی، در پاسخ به این سوال که «آیا شما انقلابی هستید؟» اظهار داشت: «کاش بتوانم همه‌ی محرومان دنیا را نجات دهم.»
به گزارش بهمن به نقل از ایسنا، حاج خلیل حمدان، عضو هیئت رئیس جنبش أمل لبنان ضمن اشاره به این سخن پرمغز از امام موسی صدر در یادداشتی می نویسد: ۴۳ سال از ربودن امام موسی صدر و همراهانش، شیخ محمد یعقوب و سید عباس بدرالدین، گذشت؛ ۴۳ سال آکنده از رنج و اندوه. این جنایت که به دست معمر قذافیِ معدوم رخ داد، جنایت قرن نام گرفت، چون هم در عرف بین الملل و هم در تاریخ روابط بین الملل بی سابقه بود. امام صدر و همراهانش به دعوت رسمی لیبی میهمان این کشور بودند، ولی قذافی بر ضد آنان توطئه کرد.
هر کس رفتار قذافیِ جنایتکار را در طول دوران حکمرانی اش زیر نظر داشته باشد، به خوبی به نقش وی در از بین بردن ریشه های بیداری در منطقه از طریق تحریف افکار عمومی یا توطئه بر ضد رهبران پی می برد؛ رهبرانی که خالصانه در راه دفاع از سرزمین و انسان تلاش می کردند، مانند امام موسی صدر که یاور مسئله‌ی فلسطین و یاور محرومان لبنان و جهان و یاور حق و حقیقت در هر کجا بود.
بررسی جنایت ربودن امام صدر و همراهانش نشان داده است که سرپوش گذاشتن بر این جنایت فقط از جانب نظام لیبی و هم پیمانان آن صورت نگرفت، بلکه آنهایی که ادعا می کردند مخالف قذافی هستند و درباره بدی های وی سخن می راندند و خیلی از کارهای ظالمانه او را برملا می کردند هم بر این جنایت بسیار روشن، یعنی ربودن امام و همراهانش سرپوش گذاشتند. این نوع برخورد به خوبی نشان دهنده‌ی حجم توطئه بر ضد امام صدر و تمایل آنان برای خاموش کردن طرحی بود که امام صدر از اولین روزهای مهاجرت به لبنان، یعنی در اواخر سال ۱۹۵۹ میلادی، برای تحقق آن کوشش کرد.
این طرح بر دو محور استوار بود و امام صدر را بر آن داشت که در راه فعالیت خود، برای مقابله با تجاوز اسرائیل و محرومیت زدایی تلاش کند. در پرتو این نگرش، این ذهنیت در بین مردم پدید آمد که «اسرائیل شرّ مطلق است». این ذهنیت حاصل موضع گیری های امام در دیدارهای مردمی و نشست های منطقه ای و همچنین، دعوت های پی درپی او برای شکل گیری مقاومت و ایفای نقش فعال آن در دور کردن خطر دشمن و پشتیبانی از مساله فلسطین و انقلاب فلسطین بود. امام می اظهار داشت: اگر مسلمان یا مسیحی از قدس دست بکشد، از قرآن و انجیلش دست کشیده است.
از سوی دیگر، امام صدر دریافت که دو مساله مقابله با تجاوز اسرائیل و محرومیت زدایی با یکدیگر در ارتباطند و هردو برای تقویت ایستادگی جامعه‌ی مقاوم لازم است. دولت لبنان در دوره های مختلف این حقیقت را به شکلِ نبودِ حمایت و بی اعتنایی به برآوردن ساده ترین حقوق شهروندی مطرح می کرد. هیئت ارفد، که ریاست آنرا پدر لوبریه بر عهده داشت، بعد از تحقیقاتی عمیق در اوائل دهه‌ی شصت به این نتیجه رسید که در لبنان گروهی هستند که گویا در دوره حضرت ابراهیم(ع) زندگی می کنند و گروه دیگری از لبنانیان هم زندگی شان همانند ثروتمندان کالیفرنیاست.
از این رو، امام صدر وقتی به لبنان آمد، فعالیتی دوراندیشانه را در سطح کل لبنان در پیش گرفت و سدها و موانع ساختگی میان فرقه ها و مذاهب و مناطق و محله ها را از بین برد و مساله محرومان و رنجدیدگان را به مسجدها و کلیساها و همایش ها و ملاقات های عمومی و اجتماعات کشاند، تا جایی که در هیئت یاری جنوب، که به همت خودش تأسیس شد، شخصیت های دینی و ملی از همه‌ی فرقه های مذهبی حضور داشتند. امام صدر به نام خدا سوگند خورد و اظهار داشت: «تا زمانی که در لبنان یک انسان محروم یا یک منطقه محروم وجود داشته باشد، ساکت نخواهیم شد.»
با توجه به بحران حکومت و نظام لبنان که به جنگ دوساله انجامید و دولت را فلج کرد، لبنان نیازمند اصلاحات بنیادین بود. ازاین رو، امام صدر دو طرح پیشنهادی عرضه داد که به طرح های پیشنهادی مجلس اعلای شیعیان معروف شد. طرح پیشنهادی اول که در تاریخ ۱۹۷۵ عرضه شد، برخاسته از جوهر وجودی لبنان بود و مطالبات مطرح شده در آن نه زودگذر بود، نه غیرمنتظره و نه در ارتباط با یک گروه خاص از لبنانیان، بلکه برگرفته از اصل موجودیت لبنان و رسالت آن بود، چونکه امام صدر بر این باور بود که لبنانِ آینده، لبنانی غیرفرقه ای خواهد بود که فرصت های برابر برای همگان فراهم می آورد و عدالت را برای همگان به ارمغان می آورد؛ لبنانی تحول یافته، پیشرو و پایبند به ارزش ها که فرقه گرایی سیاسی را کنار می گذارد.
اما در طرح پیشنهادی دوم که در تاریخ ۱۹۷۷مطرح شد، به تفصیل درباره‌ی موضوعات و پیشنهادهای عرضه شده در طرح پیشنهادی نخست بحث شده بود؛ همچون تنظیم روابط میان قوای سه گانه‌ی مقننه و مجریه و قضاییه و روند اداره‌ی حکومت، تقسیم مناصب و راه های توسعه مناطق محروم. علاوه بر آن، سیاست های دفاعی و آموزشی و اقتصادی و اجتماعی و تبلیغاتی هم بررسی شده بود.
امام صدر کاملاً باور داشت که لبنان الگوی تمدنی و جهانی برای همزیستی میان فرقه ها و مذاهب است و این همزیستی همچون چالشی در مقابل رژیم صهیونیستی است که به دنبال از بین بردن همزیستی ادیان در منطقه است تا از این راه بتواند موجودیت خودش را توجیه کند، چونکه اسرائیل علاوه بر آنکه خاک فلسطین و برخی کشورهای عربی را اشغال کرده، دولتی نژادپرست است و آشکارا یهودی بودن دولت و جامعه‌ی خویش را امتیاز می داند. بنابراین، موفقیت¬آمیز بودن تجربه‌ی همزیستی در لبنان در حکم سیلی زدن به این رویکرد رژیم صهیونیستی و وابستگان آن است.
در شماره ۷/۱۰/۱۹۷۶ روزنامه‌ی الانباء کویت آمده است که امام صدر معتقد بود: «اگر بخواهیم لبنان الگویی تمدنی برای جهان باشد، باید نظامی عادلانه داشته باشیم که به فرصت های برابر برای همه‌ی شهروندان ایمان داشته باشد» و «خداوند نعمت های خویش را بر مبنای قانون ۶ و ۶ مکرر تقسیم نمی کند.»
آری، امروز لبنان درحال عبور از مقطعی خطرآفرین است و با جنگ نرم در شرایط تحریم بین المللی دست به گریبان است. این تحریم هرچند اعلام نشده، عملاً درحال اجراست و از تقدیم هرگونه کمک به لبنان جلوگیری می شود و زیر فشار پروژه ای بین المللی، منافع رژیم صهیونیستی بر دیگران ترجیح داده می شود، حتی اگر به گرسنگی مردم و تهدید سلامت بهداشتی، زیست محیطی و اجتماعی آنان بینجامد؛ از هدف گرفتن شیر کودکان گرفته تا تعطیل کردن کارخانه ها و بیمارستان ها و مدرسه ها.
گزینه های دشوار امام صدر برای مقابله با تجاوز و محرومیت هنوز سرتاسر لبنان را تهدید می کند. ازاین رو، برای بازخوانی برنامه های اصلاح سیاسی و پایبندی به اصل پشتیبانی از سرزمین و انسان، می بینیم که امام صدر هنوز در عرصه‌ی حل بحران حکومت و نظام حضور دارد، و این حضور او برخاسته از نقش تاریخی لبنان است که شایسته است بر آن تاکید نماییم. لبنان رسالتی جهانی است، نه محلی برای نزاع های فرقه ای و مذهبی، چون که نزاع فرقه ای و مذهبی خدمت به اسرائیل و حامیان اوست و پشت سر گذاشتن این نزاع، نقش تاریخی لبنان را احیا می کند آنرا در دوران اوج گیری جنگ فرقه ای و مذهبی و نژادی و قومی به فرصتی برای وحدت و همدلی تبدیل می کند.
قذافی جنایتکار اهدافی داشت که با نقش مزدورانه و مشکوک او که در سطح بین الملل و منطقه ای همسو بود ولذا شد ولذا جسم امام صدر را ربود.
هدف از حذف فیزیکی امام صدر، بی اثر کردن نقش او بود، ولی قذافی فقط توانست جسم امام و همراهانش را به بند بکشد اما نگرش امام موسی صدر همچنان حکم فرماست و مسیر برآورده کردن مطالبات محرومان و رنجدیدگان مسیری بی انتها است، همچنان که اندیشه‌ی تشکیل مقاومت و نقش-آفرینی آن در رویارویی با دشمنان کارساز بود. کاروان شهدای نیروهای مقاومت لبنان (امل) و همه‌ی شهیدان و جانبازان و رزمندگان مقاومت در همه جای لبنان از عین البنیه تا خلده بر درست بودن این انتخاب تاکید دارند. دوست و دشمن به خوبی می دانند که این تصمیم، در شرایط دشواری که توطئه‌ی بین المللی و بی اعتنایی عربی بر آن سایه انداخته بود، انتخابی دشوار و در عین حال، درست بود.
ما در جنبش امل از آغاز تشکیل آن در کنار امام صدر تا امروز، این مسیر را پشت سر امامی که محوشدنی نیست و همواره در وجدان هر رزمنده و محرومی حاضر است، دنبال می نماییم. مقاومت با آقای نبیه بری همچنان باقی است و تا وقتی که یک محروم در لبنان وجود داشته باشد آرام نخواهد نشست. امام بطور قطع بازخواهد گشت.
منبع: bahman24.ir
