ربیعی نگرانی های اقتصادی دولت در مواجهه با كرونا را تشریح نمود
بهمن: سخنگوی دولت با اشاره به آثار منفی كرونا بر اقتصاد جهانی اظهار داشت: بی شك هیچ كشوری نیست كه همزمان با كرونا، سخت ترین تحریم های جهان را نیز تجربه كند.
به گزارش بهمن به نقل از ایسنا علی ربیعی در یك یادداشت تفصیلی به تحلیل شرایط اقتصادی دولت در مواجهه با تحریم ها و كرونا پرداخت.
متن این یادداشت به شرح زیر است:
پنجشنبه ساعت ۹ بامداد ستاد اقتصادی دولت، به ریاست رئیس جمهور روحانی تشكیل شد. دو موضوع در این نشست مورد بحث قرار گرفتند. آثار اقتصادی كرونا یكی از موضوعات مورد بحث در جلسه بود. بنا بر گزارش ILO، ماوسط رشد جهانی در ۲۰۲۰ به ۱/۵ افت و اقتصاد دنیا ۲ تریلیون دلار خسارت خواهد دید.
كرونا به اقتصادهای بزرگ و با نشاط دنیا شوك عظیمی وارد كرده است. در همین اوایل كار ۲۵ میلیون نفر در سطح دنیا به تعداد بیكاران افزوده شده است.
برخی گزارش ها بر تعمیق و گسترش فقر در كشورهایی با درآمدهای پایین هم اشاره كرده اند. ما در ایران علاوه بر آوار كرونا، در دوسال اخیر درگیر تحریم های شدید بوده ایم. اقتصاد ما بر اثر تحریم كوچك شده است. با آنكه در سه ماه پایانی سال ۹۸ رشد خوبی با اقتصاد با نفت و بدون نفت دنیا تجربه كرده ایم. اما اساسا با تاثیر از كرونا رسد منفی در اقتصاد ما هم وارد خواهد شد.
با معاون اشتغال وزارت كار صحبت می كردم. بگفته وی ۵۱ درصد اشتغال ما یعنی بیش از ۱۲ میلیون نفر در بخش خدمات است. در كوتاه مدت بخش كشاورزی صدمه ای نخواهد دید. در بخش صنعت بزرگ آوار بیش تر میان مدت و دراز مدت خواهد بود اما بیشترین ضربه را بخش خدمات خواهد دید.
همین حدود اشتغال سهم بخش خدمات در GDP كشور است، فقط ۱.۵ میلیون نفر در بخش حمل و نقل، درون شهری و جاده ای در كشور مشغول به كار هستند.
همچنین در كشور یك میلیون واحد صنفی در بهش خدمات داریم. رستوران ها، هتل ها و حتی بخش فرهنگ و هنر در رسانه در كوتاه مدت لطمه دیده اند. در صورت عدم توجه و پیش بینی برنامه حمایتی لازم برای تداوم اشتغال امكان ریزش نیروی قابل توجهی تا ۴۰۰ هزار نفر از شاغلین خوزه خدمات وجود دارد.
امروز اقتصادهای كرونا زده در آمریكا و اروپا و اقتصاد جنوب شرقی آسیا در دل اقتصادهای قوی واهمه ایجاد مرده است. اساسا در آسیا امریكای جنوبی و شبه قاره و اقتصاد های ضعیف آثار شدید تری تجربه خواهد شد. بی شك هیچ كشوری نیست كه همزمان با كرونا، سخت ترین تحریم های جهان را نیز تجربه كند.
با سقوط قیمت نفت، یكی از دل مشغولی های اعضای اقتصادی دولت علاوه بر هدف گیری كاهش صادرات ایران توسط آمریكا اور این سقوط (علاوه بر كرونا) بر درآمدهای دولت می باشد.
بنابراین نگرانی رئیس جمهوری و اعضای اقتصادی دولت، از اینكه اقتصاد ایران نباید به زمین بنشیند و رمود دراز مدت را متحمل شود یك بحث كلیدی و ریشه است.
با توجه به آثار تحریم بر افزایش سقوط دهك های متوسط به دهك های پایین و كاهش قدرت خرید مردم به خصوص كارگران و بازنشستگان و خصوصاً كارگران روزمرد و غیررسمی، اقتصاد كرونایی می تواند فقر را عمیق تر كند.
بخش اعظمی از جلسه دولت و ستاد اقتصادی این روزها به برنامه ریزی برای سرپانگه داشتن اقتصاد دربرابر هم بسته تحریم-كروناست.
بحث بعدی جلسه تامین كالاهای اساسی در سال ۱۳۹۹ بود. ثابت نگه داشتن قیمت كالاهای اساسی برای پیش گیری از كاهش قدرت خرید مردم از موضوعات مورد بحث در جلسه امروز بود. تصمیم گرفته شد كه آقای جهانگیری با بانك مركزی، صمت، وزارت بهداشت و اقتصاد جزئیات این تخصیص ارز برای كالاهای اساسی را بررسی كند. به مباحث جلسه كه گوش می دهم احساس می كنم آقای همتی كار بسیار سختی پیش روی دارد. به نظرم ایشان یك تكنوكرات خوش فكر با ایده هایی راه گشاست. برای حفظ استقلال بانك مركزی بسیار می جنگد و در عین حال همیشه در آخر راهكارهای خوبی هم ارائه می دهد.
به هرحال دارو و تجهیزات پزشكی و نیز نهاده های كشاورزی و لاستیك از كالاهایی بود كه در جلسه بر آنها تاكید شد.
یكی از دیگر مباحث مطرح شده در جلسه، ترخیص كالاهایی بود كه به بنادر ما رسیده اند. خوشبختانه چهارمیلیون تن اقلام مورد نیاز مصرفی كشور در بنادر و گمرك ها موجود هستند. آقای دژپسند گزارش خوبی از كالاهای موجود در گمرك به جلسه ارائه نمود. وزارت اقتصاد و گمرك هم این روزها شبانه روزی و با دلسوزی تمام با سرعت زیادی برای تامین كالاهای اساسی فعال می باشند.
قرار شد كالاهای مورد نیاز كشور كه در بنادر هستند طی مذاكره با واردكنندگان وارد كشور شوند و كالاهای ثبت سفارش شده ای كه ارز آنها اختصاص پیدا نكرده، آن دسته از كالاهای واسطه ای كه محرك تولید خواهند بود و به تولید داخلی كمك می كنند منهای اقلام مصرفی مثل پوشاك، كمپوت و… با جلسات چندجانبه میان بخشی در كوتاه ترین زمان ممكن ترخیص شوند.
نحوه خرید گندم داخلی هم مورد بحث قرار گرفت و به رغم همه مشكلات، قیمت برای كشاورزان رضایت نسبی را به دنبال خواهد داشت.
یكی از مباحث مهم و نگران كننده برای همه ما حفظ اشتغال است. كارگران نباید بیكار شوند. من خود در خانواده كارگری و محله كارگرنشین بزرگ شده ام. از آن دوران چهره های نگران بیكار شده و شرمندگی پدران در خاطرم باقی مانده است. تجربه تلخ كارگری و بیكاری را خود چشیده ام. در یك خانواده كارگری ارزش مشغول كار بودن، جوهره كار و امنیت شغلی، حتی منهای درآمد و معیشت، در جای خود حائز اهمیت می باشد. یكی از تأكیدهای رئیس جمهوری ماندن كارگران در كارخانه ها بود. برای افراد به اجبار بیكار شده در مشاغلی كه مشمول بیمه بیكاری نبودند، پنج هزار میلیارد اختصاص یافت.
پیشنهاد آقای شریعتمداری و اصرار درستی كه او دارد برای ماندن كارگر در كارخانه است. بچه های وزارت كار معتقدند باید قسمتی از دستمزد را پرداخت نماییم تا كارگران در محیط كار باقی بمانند و یا رابطه با شغل خودرا حفظ كنند. در این مورد و شیوه بیمه بیكاری هم بعداً بیشتر بحث خواهد شد. برای كسانی كه بیمه ندارند مثل كارگران غیررسمی، برای ۳ میلیون نفر ۲۰۰ تا ۶۰۰ هزارتومان درنظر گرفته شده است. پایگاه رفاهی ایرانیان این روزها اهمیت خودرا نشان میدهد. برای چهارمیلیون نفر هم وام های كوچك و بی بهره، بیش از ۶ هزار میلیارد تومان، در نظر گرفته شده است.
به گزارش سازمان جهانی كار، ۴۶ كشور كرونازده سیاست های حمایتی داشته اند كه ما هم میان آنها هستیم.
ما ۷۵ هزار میلیارد تومان برای تسهیلات ارزان قیمت در نظر گرفته ایم.
امروز در جلسه بحث شد كه این وام نباید به یك رانت تبدیل گردد. اتفاقا چند مقاله انتشار یافته و تعدادی یادداشت خصوصی در همین رابطه كه برایم فرستاده بودند بر همین موضوع تاكید داشت.
آقای نهاوندیان كه مسؤولیت ستاد اقتصادی كرونا را برعهده دارد جلسات مختلفی به جهت اینكه این وام ها به هدف بنشینند برگزار كرده است و حتی روز سیزدهم هم تا ساعات دیرین شب به جلسه مشغول بوده اند. نهاوندیان زحمات خوبی در بخش اقتصادی متحمل شده است. قرار شد وام ها به شكلی طراحی شوند كه به حفظ اشتغال و مقابله با بیكاری منجر شود و آثار تورمی هم نداشته باشد و از همه مهمتر كه در جلسه هم مورد تاكید قرار گرفت نظارت پذیری بر آنها وجود داشته باشد. یكی از ایده های نهاوندیان مطرح می كرد ملاك گرفتن تعداد كارگران موجود ضرب در عددی كه بعدا مشخص خواهد شد و علاوه بر آن سی درصد سرمایه در گردش اختصاص پیدا كند.
به دلیل طولانی شدن این بحث، ادامه بررسی به جلسه آینده ستاد اقتصادی موكول شد. روز شنبه هم كارهای كارشناسی صورت خواهد گرفت و یكشنبه بامداد ستاد ملی كرونا را خواهیم داشت.
نكته مهم دیگر این است كه نباید اجازه دهیم هیچ واحد صنعتی و خدماتی و تجاری ای بدون پروتكل بهداشتی بازگشایی شود كه در این مورد هم باید تصمیم های درست و جدی ای گرفته شود.
با توجه به منابع موجودی كه در كشور وجود دارد و كارهایی كه بطور واقعی انجام می شود، وضعیت تحریم ها، اجرای فاصله گذاری، تعمیم نیافتن فقر و سرپاماندن اقتصاد، باید سیاست گذاری كرد و از همه اقتصاددان ها دعوت می كنم كه با در نظرگرفتن این عناصر پیشنهادهای سیاستی و عملیاتی خودرا به دولت و ستاد اقتصادی كرونا عرضه كنند.
منبع: بهمن