استاد دانشگاه آلاباما آمریكا در گزارش بهمن: آنچه ترامپ رونمایی نمود راهزنی قرن بود نه معامله قرن

به گزارش بهمن پروفسور نادر انتصار اعتقاد دارد آنچه كه ترامپ رونمایی نمود بیشتر شبیه راهزنی قرن است تا معامله قرن.

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل -جواد حیران نیا: دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریكا و بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل از «معامله قرن» رونمایی كردند.
طرحی كه ترامپ اعتقاد دارد بهترین، عملیاتی ترین و عینی ترین طرح برای صلح فلسطین و اسرائیل است؛ چون كه طرح های قبلی خیالی بوده اند. او مدعی بود كه این طرح منافع اسرائیل و فلسطین را همزمان تأمین خواهد نمود.
اما عدم مشاركت «محمود عباس» رئیس تشكیلات خودگردان فلسطین در مراسم رونمایی از طرح و موضع گیری های وی در مورد عدم پذیرش معامله قرن از یك سو و رضایت تمام و كمال نتانیاهو از طرح ترامپ و كف زدن های مرتب و شادمانی زائد الوصف او از جانب دیگر نشان از عدم رعایت عدالتی است كه ترامپ مدعی رعایت آن در این طرح بود.
خبرنگار مهر در گفتگو با پروفسور «نادر انتصار» رئیس دانشكده علوم سیاسی دانشگاه آلابامای آمریكا به بررسی ابعاد مختلف این طرح پرداخته كه در ادامه می آید. انتصار از اساتید شناخته شده حوزه مطالعات خاورمیانه در سطح بین المللی است. كتاب «سیاست كردها در خاورمیانه» وی از مهمترین منابع مطالعات كردی در سطح جهانی است.
* ترامپ و نتانیاهو در حالی معامله قرن را رونمایی كردند كه ترامپ در حال استیضاح در سنا است و نتانیاهو هم بعنوان نخستین نخست وزیر اسرائیل ۳ كیفرخواست در مورد اتهامات ضد وی دریافت كرده بود. با عنایت به این مورد زمانبندی این رونمایی ارتباطی با این مسئل داشت؟
آنچه كه ترامپ رونمایی نمود بیشتر شبیه «راهزنی قرن» است تا «معامله قرن». شكی نیست كه زمانبندی رونمایی این طرح ارتباط با مشكلات قانونی داشت كه نتانیاهو با آن روبرو شده است و از این طریق ترامپ خواسته كه شاید به كمك نتانیاهو بیاید و همینطور به باردیگر انتخاب شدن او به نخست وزیری اسرائیل كمكی كرده باشد
* معامله قرن بدون مشورت طرف فلسطینی طراحی شده است و مورد پذیرش طرف فلسطینی حتی تشكیلات خودگردان هم قرار نگرفت و از جانب آن رد شد. با عنایت به این مورد این طرح تا چه اندازه می تواند عملیاتی شود؟
به نظر من این طرح برای عملی شدن با مشكلات زیادی روبرو است و بدون پذیرش آن از سوی فلسطینی با شكست مواجه خواهد شد مگر اینكه تشكیلات خودگردان فلسطین با زور و یا از راه رشوه تن به وطن فروشی بدهد.
* با عنایت به موضع گیری های قبلی كشورهای عربی همچون عربستان، امارات، بحرین، عمان و مصر در مورد معامله قرن به نظر می آید ترامپ از آنها بعنوان فشاری ضد «محود عباس» رئیس تشكیلات خودگردان برای پذیرش معامله قرن بهره خواهد برد. از جانب دیگر ترامپ كمك ۵۰ میلیارد دلاری به كشور فلسطینی را هم مشروط به عملكرد رهبران آنها كرده است. به نظر شما مواضع كشورهای عربی به این طرح چه خواهد بود؟
كشورهای عربی، بویژه آنهایی كه نامشان را ذكر كردید مدتها است كه آرمان فلسطین را از ذهن خود بیرون كرده اند و فلسطین را از محاسبات سیاسی خود حذف كرده اند. ترامپ و نتانیاهو روی رهبران این كشورها و سر سپردگی آنها خیلی حساب كرده اند و می دانند كه آنها امكان دارد چند شعار توخالی بدهند ولی در عمل محور غربی-عبری-عربی قادر به مجبور كردن محمود عباس به پذیرش طرح ترامپ خواهد شد.
* ترامپ در رونمایی از معامله قرن اعلام نمود طرح او مبتنی بر تشكیل دو كشور فلسطین و اسرائیل است. به صورت مشخص اعلام نمود قدس پایتخت یكپارچه و تقسیم ناپذیر اسرائیل خواهد بود. اما بلافاصله گفت پایتخت فلسطین هم قدس شرقی است و سفارتخانه در آن تاسیس می كند. این ابهام را چگونه می شود توضیح داد؟
این هم نوعی از حرفهای دروغ و مردم پسند است كه ترامپ به آنها عادت كرده است و برایش ضد و نقیض گفتن اهمیت ندارد. اگر تمام قدس باید یكپارچه و تقسیم ناپذیر بعنوان پایتخت اسرائیل باقی بماند چگونه امكان دارد قدس شرقی بعنوان پایتخت كشور مستقل فلسطین بشود؟
* به نظر می آید در معامعه قرن نقش اردن كم رنگ شده و این كشور در تحولات آتی فلسطین نقشی نخواهد داشت ضمن اینكه بخشی از دره رود اردن هم در حاكمیت اسرائیل قرار خواهد گرفت و نقش نظارتی اردن بر اماكن مقدس قدس احتمالاً آخر خواهد یافت. چرا اردن از معادلات فلسطین از جانب امریكا حذف شده است؟
البته ما حالا دقیقاً نمیدانیم كه نگرش اردن در این بازی سیاسی ترامپ و نتانیاهو چه خواهد بود ولی آنچه كه تا كنون اعلام شده نقش اردن را كم رنگ كرده است. ترامپ روی عربستان و سایر شیوخ عرب خلیج فارس بیشتر از اردن حساب می كند و بعید نیست كه عربستان نقش نظارتی بر اماكن مقدس قدس را از اردن بگیرد با عنایت به این كه رهبران عربستان مدتها است كه برنامه ای در این مورد در فكر داشته اند.
* معامله قرن به معنای آخر راهكار دو دولتی سازمان ملل و طرح صلح عربستان معروف به طرح ملك عبدالله است و در عمل پایتختی قدس شرقی و مرزهای ۱۹۶۷ را نادیده می گیرد. چرا كشورهای عربی به چنین طرحی رضایت دادند؟
هم راهكار دو دولتی سازمان ملل و هم طرح صلح عربستان معروف به طرح ملك عبدالله مدتها است كه در عمل مرده اند. در حقیقت ایجاد محور عبری-عربی این دو طرح را از میدان خارج كرد. برای كشورهائی مانند عربستان یا امارات مردم فلسطین اهمیت خویش را از دست داده اند. برای این كشورها رابطه با آمریكا و اسرائیل مهم تر از آرمان فلسطین است و آنها این گرایش را در عمل در چند سال گذشته به صورت روشن ثابت كرده اند.